Izotopy

jądra atomowe tego samego pierwiastka chemicznego różniące się masą atomową, tzn. zawierające jednakową liczbę protonów, lecz różne liczby neutronów; izotopy trwałe i promieniotwórcze – tzw. radioizotopy; niektóre występują w przyrodzie, większość jest otrzymywana sztucznie w wyniku reakcji jądrowych; izotopy promieniotwórcze mają liczne zastosowania, gł. w technice, medycynie, biologii, fizyce; są wykorzystywane m.in. do zwalczania nowotworów, wykrywania wad materiałów, pomiarów grubości, jako wskaźniki izotopowe oraz do określania wieku szczątków organizmów żywych, minerałów. Nazwa izotop pochodzi od greckiego „izos topos” – jednakowe miejsce (w układzie okresowym pierwiastków). Istnienie izotopów odkrył (1913) J.J. Thomson. W naturze większość pierwiastków chemicznych występuje jako mieszanina wielu swoich izotopów, przy czym proporcje pomiędzy nimi są z dużą dokładnością stałe. Procentowy udział danego izotopu nosi miano względnej częstości występowania izotopu lub abundancji. Wielkość ta jest charakterystyczna dla jednego źródła pochodzenia materii (nukleosynteza). Właściwości chemiczne i fizyczne izotopów jednego pierwiastka są praktycznie identyczne, istnieją jednak fizyczne metody umożliwiające rozdzielanie izotopów (spektrometria masowa, wielokrotna dyfuzja przez porowaty materiał itd.)